Mert İnan – Küresel iklim değişikliğinin tesirleri son yıllarda tesirini artırırken, sonbahar sıcaklık kıymetleri de mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Yağışlardaki azalma ise çiftçileri kara kara düşündürmeye başladı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü datalarına nazaran, Türkiye geneli Eylül ayı yağışları, olması gereken ortalama ölçünün yüzde 23 altında gerçekleşti. Yağışın en fazla azaldığı bölge yüzde 87’lik düşüşle Güneydoğu Anadolu olurken, Ege Bölgesi genelinde ise yüzde 82’lik düşüş yaşandığına dikkat çekildi.
Aydın ve etrafındaki çiftçiler yağmura hasret kaldıklarını belirterek, “Kuraklık Kasım’da da devam ederse zeytin başta olmak üzere tüm tarım eserlerinde çok önemli rekolte kaybı yaşanır” diyor. Benzeri tasayı Şanlıurfa, Mardin ve Konyalı çiftçiler de taşırken, Milliyet’e bilgi veren Aydın Germencikli zeytin üreticisi Halil Çetinkaya, “Zeytinler kuruyup, çürümeye yüz tuttu. 13 kilogram zeytinden lakin 1 kilo yağ alıyoruz. Zeytin ağaçları yağmurla beslenemediği için zeytinler etlenmiyor. Eylül ayındaki bir günlük yağışı saymazsak, Aydın ve civarı 6 aydır yağmura hasret” dedi.
Su yok hayat yok
Pamuk hasadı sırasında sorularımızı yanıtlayan Abdullah Kavak da, kuraklığın tesirinin yıkıcı boyutlara geldiğine işaret ederek, “Toprağa nemlenmedi. Yalnızca zeytin ağaçları değil, buğday rekoltesinde de büyük külfet yaşanacak. Toprak tavlanmadığından birçok çiftçi buğday tohumu atmış değil. Derelerin tamamı kurudu. Su olmayınca hayat yok. Zeytinler nohut tanesi kadar küçülmüş durumda. Kuraklık yıl sonuna kadar devam ederse biz biteriz” dedi. Germencik Ziraat Odası Başkanı Şahabettin Şapakçıoğlu da, “Dereler, yeraltı suları ve barajlar günden güne kuruyor. Bir ay içinde sonbahar yağmurları düşmezse kasvet krize dönüşür. Bölgemizde 80 bin dekar toprakta, yaklaşık 10 bin kişi geçimini zeytincilikten sağlıyor” diye konuştu. Kuraklığın vurduğu bir öteki bölge ise Güneydoğu Anadolu. Yağmur damlasına hasret kalan Şanlıurfa’da çiftçiler yakında yağmur duasına çıkmaya hazırlanıyor. Şanlıurfa Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Abdullah Melik, “Toprak ıslanmadığı sürece ekim yapamayız. Şanlıurfa’da 6 milyon dönüm arazi kuru tarım bölgesi. Kuru tarımda yetiştirilen arpadaki kayıp yüzde 70, buğdayda ise yüzde 60 düzeyine çıkar” uyarısı yaptı. Mardin Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Mesut Türk de, “Her yıl daha berbata giden kuraklık problemine karşı GAP’ın tam kapasite hayata geçmesi çok değerli. Kuraklık yıl sonuna kadar sürerse kuru tarım diye bir üretim hali kalmaz” dedi.
Aydın’da su samuru gelincik üzere yabani hayvanların kuraklık yüzünden arı kovanlarına saldırmaya başladığı belirtildi.
Konya havzası da kurudu
Yağmurun unuttuğu bir öbür tarım havzası Konya’da da emsal şikayetleri dinledik. Karapınar Merkez Sulama Kooperatifi Müdürü Necmettin Ocakçı “Geçen yıl yağışlar çok yeterliydi. Çiftçi tarlasını 1 sefer sularken, bu sene 4 sefer sulama yaptı. Ne olduysa Ağustos’tan sonra oldu. Yeraltı suyumuz biterse hem Türkiye, hem Konya halkı büyük eza yaşar. Türkiye’nin tahıl ambarları boş kalır” dedi.