Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC), 2022 yılı Global Haklar Endeksi’ne nazaran; Türkiye’nin 2022 yılında çalışanlar için en makus 10 ülkeden biri olduğu söz edildi.
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun klâsik yıllık raporu olan Global Haklar Endeksi, 148 ülkede emekçi haklarının durumunun fotoğrafını çekiyor. Rapor personel hakları ve çalışma hayatına dair uygulamalara bakılarak hazırlanıyor.
Geçtiğimiz yıl da en makûs 10 ülkeden birisi olan Türkiye’nin yeri 2022’de de değişmedi. Endeks ülkeleri 5+1 kümeye ayırıyor: 1,2,3,4,5 ve 5+. Emekçi hakları açısından en yeterli küme 1. En makus küme ise 5 numara. 5+ ise hukukun üstünlüğü unsuru bulunmadığından personel haklarının garanti altına alınamadığı ülkeleri gösteriyor.
Rapora nazaran Türkiye’nin en berbat 10 ülke ortasında yer almasının sebebi, grev yasakları, sendikacıların tutuklanması ve sistematik sendika düşmanlığı. Raporda Türkiye hakkında yer alan tespitler şöyle:
“Türkiye’de 2022 yılında da personel hakları ve özgürlükleri ihlal edilmeye devam etti. Protestolara polis müdahalesi ve sendikacılara yönelik baskılar ve tutuklamalar dikkat çekti. 2021 yılı 1 Mayıs’ında 212 kişi gözaltına alındı.”
Euronews’in aktardığı rapora nazaran; Türkiye 5. kümede yer alıyor. 5. küme “işçi haklarının garanti altında olmaması” manasına geliyor. 5. Kümede Türkiye’nin dışında Irak, İran, Pakistan ve Çin üzere ülkeler de yer alıyor. Endeks bunların içinden en makûs 10 ülkeyi tespit ediyor. 4. küme hakların sistematik ihlalini; 3. küme hakların tertipli ihlalini, 2. Küme hakların ihlalinin tekrar edilmesini ve 1. küme ise orta sıra hak ihlalini gösteriyor.
En güzeli Almanya
Endekste 1. kümede 9 ülke yer alıyor. Bunlar personel haklarının en düzgün olduğu ülkeler. Hepsi de Avrupa ülkesi. Almanya da bunlarda birisi. Başka ülkeler ise şöyle: Avusturya, Danimarka, Finlandiya, İzlanda, İrlanda, İtalya, Norveç ve İsveç. ITUC raporunda dünyada yükselen enflasyona ve ekonomik duruma vurgu yaparken “İşçi hakları çöküyor” ikazı yaptı. ITUC Genel Sekreteri Sharan Burrow, dünya genelinde yaşanan ekonomik durumu ‘çoklu ve harikulâde krizler’ olarak nitelerken “İşçiler bu krizlerin ön saflarında” dedi.
Rapor en makus 10 ülkeden her birisini başka farklı sayfada masaya yatırdı. Rapor Türkiye ile ilgili kısmında “grev yasakları”, “sendikacıların tutuklanması” ve “sistematik sendika düşmanlığı”na dikkat çekti. Raporda yer alan tespitler şöyle:
“Türkiye’de 2022 yılında da emekçi hakları ve özgürlükleri ihlal edilmeye devam etti. Protestolara polis müdahalesi ve sendikacılara yönelik baskılar ve tutuklamalar dikkat çekti. 2021 yıl 1 Mayıs’ında 212 kişi gözaltına alındı.”
Rapora nazaran patronlar de sistematik bir biçimde sendika düşmanı uygulamalara devam etti ve örgütlenmeye çalışan personelleri işten attı.