İnsani Gelişme Endeksi – İlçeler (İGE – İ) 2021 raporuna nazaran Kadıköy Belediyesi, “Çok Yüksek İnsani Gelişme” sıralamasında Türkiye birincisi oldu.
İnsani Gelişme Vakfı’nın (İNGEV) ilçelerde insani gelişmeyi desteklemek üzere ilçelerin uzun, sağlıklı, yaratıcı bir hayat yaşaması; bilgi ve eğitim alabilme imkânına sahip olması ve beşere yaraşır bir hayat için gerekli kaynaklara erişebilme kriterlerini dikkate alarak hazırladığı, belediyelerin karnesi olarak nitelenebilecek İnsani Gelişme Endeksi – İlçeler (İGE-İ) 2021 raporu 20 Aralık Salı günü çevrimiçi gerçekleşen bir toplantıda açıklandı.
İGE-İ Endeksi’nde ilçeler, Çok Yüksek İnsani Gelişme, Yüksek İnsani Gelişme, Orta İnsani Gelişme ve Düşük İnsani Gelişme olmak üzere 4 ana kümede toplanıyor. 2021 raporunda Çok Yüksek İnsani Gelişme bölgesinde 40 ilçe yer almaktadır. 2021 Çok Yüksek İnsani Gelişme Bölgesi (Yeşil Bölge) kapsamındaki ilçeler şunlar:
Toplam İnsani Gelişme Endeksi’nin yanı sıra çalışmada 9 alt endeks de yer alıyor.
İGE-İ 2021 Endeksinde toplam sonuçları oluşturan İnsani Gelişme Endeksi’nin yanı sıra lokal idare faaliyetlerinin yönlendirilmesinde ehemmiyet taşıyan 9 alt endeks yayınlanmaktadır. Bunlar Yönetişim ve Saydamlık, Toplumsal Kapsama, Ekonomik Durum, Eğitim, Sıhhat, Toplumsal Ömür, Çevresel Performans, Ulaşım ve Erişilebilirlik ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği başlıkları altında toplanmakta.
Ana Endeks ve 9 Alt Endeks dışında, bu sene “Geçen Yıldan Sıçrama Yapanlar” ismi altında yeni bir kısım de rapora eklendi, buna nazaran bu sene 9 ilçe belediyesi, çok yüksek insani gelişme olarak da geçen “Yeşil Bölge”ye geçiş yaptı.
|
İnsani Gelişme Endeksi – İlçeler çalışması hakkında İnsani Gelişme Endeksi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından 1990 yılından beri ülkeler seviyesinde yayımlanmaktadır. Kişi başına düşen gelir, doğumda beklenen ömür mühleti, okur-yazar ve okullaşma oranları dikkate alınarak hesaplanan İnsani Gelişme Endeksi, gelirin yanında eğitim ve sıhhat bilgileriyle insani gelişmeyi ölçmeyi ve ülkeleri karşılaştırmayı amaçlamaktadır. İnsani gelişme için mahallî idarelerin ve mikro uygulamaların kıymeti artıyor. İnsani Gelişme Endeksi, mahallî seviyede insani gelişmenin yönlendirilmesini amaçlamaktadır. Yerelleşmenin giderek arttığı günümüzde, insani gelişmeye tesir eden lokal siyaset araçları da çeşitlenmektedir. Dataya dayalı idare araçlarının mikro ölçekte lokal idareler tarafından faal kullanılması, başta merkezi idareler olmak üzere başka paydaşlar tarafından da desteklenmesi ömür kalitesini yükseltmektedir. İNGEV günlük hayata tesir yapabilecek yönetilebilir değişkenleri önemsemektedir. İGE-İ 2021 Raporu ve Endeksi 177 ilçeyi kapsıyor. İGE-İ olarak isimlendirilen İnsani Gelişme Endeksi – İlçeler 2021 raporu, Türkiye’deki 32 kentte, büyükşehir ve vilayet sonları içinde kalan 150 bin nüfus üzeri 177 ilçeyi kapsama almış, 2021 Faaliyet Raporunu yayınlamayan ve/veya İNGEV ile paylaşmayan 17 İlçe Belediyesi kapsam dışı bırakılmıştır. 2021 Çalışmasında İGE-İ 9 Alt Endeks ve 81 Değişkenden Oluşuyor. İlçe seviyesinde toplumsal, ekonomik ve çevresel faktörlere yönelik bileşenlerden oluşan İGE-İ modeline Yönetişim ve Saydamlık, Toplumsal Kapsama, Ekonomik Durum, Eğitim, Sıhhat, Toplumsal Ömür, Çevresel Performansalt endekslerinin dışında, 2020 çalışmasında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Ulaşım ve Erişilebilirlik Endeksleri de eklenmiş, alt endeks sayısı 9’a, değişken sayısı da 81’e yükselmiş, buna ek olarak 121 gösterge için data toplanmıştır. Lokal idare faaliyet raporlarının ayrıntılı incelenmesi, merkezi istatistiklerin tahlili, belediye web sitesi ve toplumsal medya hesapları tahlili ile birlikte, 2021 raporunda ayrıyeten “gizli vatandaş” çalışması genişletilmiş ve toplam 16 mevzuda “gizli vatandaş” senaryoları ile belediyelere başvurulmuş ve karşılık verme seviyeleri de endekse dahil edilmiştir. |