Kozmik gazetesi müellifi Bülent Falakoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı toplumsal konut projesinin uzun vadede karşılaşacağı sıkıntıları ele aldığı yazısında bütçede bu konutların maliyetini karşılayacak paranın olmadığına dikkat çekti. Yatırılan peşinatların ve taksitlerin de maliyetleri karşılamaktan çok uzak olduğuna değinen Falakoğlu, enflasyon şartlarında dar gelirlilerin artan taksitleri ödemekte zorlanacaklarını belirtti.
Artan inşaat maliyetleri nedeniyle TOKİ’nin başlayan projelerinin de aksadığını aktaran Falakoğlu “projenin hem sorgulanacak hem de hayal kırıklıkları yaratacak yanları var!” diye yazdı.
Bülent Falakoğlu’nun “‘Sosyal konut’, toplumsal kırıklığa aday” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“Önce şu sayısı bir köşeye yazalım: 362 milyar TL.
Ne bu?..
250 bin konutun inşaatı yapacak olan TOKİ’ye maliyeti.
Böyle duyuruldu!
TOKİ müracaat sahibinden yüzde 10’u peşinat alacak. En fazla 17.5 milyar TL eder.
Aradaki fark çok büyük: 360 milyar TL nere 17 milyar nere?
Eee ancak taksit de alacak.
Taksit fiyatını hesaplayalım. Hem de en yüksekten.
En yüksek taksit fiyatını nereden bileceğiz.
Tabi ki müracaat şartlarından.
Diyor ki müracaat koşulları…
Projeye üzerine kayıtlı konutu olmayan ve de… Aylık hane halkı geliri en fazla 16 bin lira olanlar (İstanbul için en fazla 18 bin lira) başvurabilir.
Ödenecek taksit fiyatı kelam konusu gelirlerin yüzde 30’unu aşamaz.
Bu durumda en yüksek taksit İstanbul’da. Ortalama aylık taksit 6 bin lira.
250 bin şahıstan alınacak taksitin tümü 6 bin lira olsa bile, toplamı aylık 1.5 milyar lira eder. Yılda 18 milyar lira eder.
Peşinatla toplayınca yaklaşık 35.5 milyar TL.
TOKİ’nin kasasında para yok.
Aradaki 300 milyar liranın üzerindeki devasa açık kimin parasıyla karşılanacak?
Kur muhafazalı, faiz ödemesi, borç ödemesi derken bütçede de bu türlü bir para yok.
Üstelik de… İnşaat maliyet enflasyonun yüzde 120’lerde olduğunu iki yılda maliyetin katlanacağını da akıldan çıkarmamak gerek!
***
Burada ortaya girip TOKİ’nin evvelki toplumsal konut projelerindeki duruma bakalım…
İşte, ‘Şikayetvar.com’dan motamot, tüm yazım kusurlarıyla birlikte alıntılar:
“Kayseri Sarıoğlan TOKİ’ye 2.5 sene evvel dar gelirliye altın 100 bin konut projesinde kurada ismimiz çıktı. Kent merkezinde olan kuralı konutlar yapıldı daha bizim kurada çıkan Sarıoğlan ilçesinde arsa yeri bile aşikâr değil yetkili merkezi arıyorum daha bir şey yok diyorlar”.
“2019’da başvurusu yapılıp 2020’de hak sahibi olduğumuz Tuzla 5750 konut projesinde bir Allah’ın kuluna ulaşılmıyor. İnsanların hayalleriyle oynamayın dalga geçmeyin, CİMER’e yazıyoruz TOKİ’ye yönlendiriyor. TOKİ’de efendim hala ihale etabında efendim yer bulunmadı hala mıy mıy palavra boş işler…
“Evimi mukavele tarihi bitmiş olmasına karşın hala daha teslim etmediler. Teslim tarihi olan 3 sene bitti lakin hala daha konutumu teslim etmiyorlar. Bu ziyanımı kim karşılayacak kimse yanıt vermiyor bir süreçte yapmıyorlar ne karşılık ala iliyoruz ne konutumuzu alabiliyoruz”.
Daha bir sürü örneğe ulaşabilirsiniz.
İnşaat maliyetleri artıkça böylesi şikayetlerin de sayısı her geçen gün artıyor.
***
İnşaatçılar, ‘bir proje en az 18 ayda biter’ diyorlar. İhalesi, başlaması derken iki yıllık mühlet de hayal gibi!
HADİ KURA ÇIKTI, İŞ KOLAY MI?
Bir an tutmayan matematiği bir köşeye koyalım.
Şanslı beşerler için ödeme takvimi düşünelim.
Hem konut taksiti hem kira ödeyecek insanların yaşamak için parası kalacak mı?
240 ayın sonunda taksitler kaç lira olacaktır?
TOKİ’nin fiyatlandırması memur maaş artırımlarıyla paralel artıyor.
Bir örnek: 2018’in temmuz ayında TOKİ’den toplumsal konut alan bir vatandaş bin 630 TL ödüyordu. Artık 2 bin 930 lira.
Yüzde 80’lerde gezen enflasyon altında sanki bu son projenin şanslılarının taksitleri nereye varacak?
250 bin kişi için bile işler yeterli gözükmüyor
(…)
İNŞAAT VE İKTİSAT HAREKETLENİR YA GERİSİ…
TOKİ, İstanbul’un rantı yüksek emlakını müteahhitlere tahsis ederek varlıklı konutu yapmaya öncelik verdi.
Sosyal konut daima art planda kaldı. Devede kulak!
Şimdi de…
Rakamlara bakınca şu tespiti yapmak mümkün: Kimi vilayetlerde temel atılır, iktisat ve inşaat canlanır. Sonrası Allah Kerim!
‘Seçim kazanılırsa projeyi bitiremezsek de ipler elimizde olur, hesap sıkıntı sorulur’ mantığının izlerini taşıyor üzere bu proje.” (YAZININ TAMAMI)