Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık “asrın felaketi” olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar sonrasında, depremzede çocuklara ait bilgi verdi.
Depremde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifa ve millete başsağlığı dileyen Yanık, birinci günden itibaren alanda olduklarını ve zelzele bölgelerini ziyaret ettiklerini belirtti.
Yanık, kuruluşlarda kalan vatandaşlar ve çocuklarla ilgili çalışmaları büyük bir titizlikle ve itinayla takip ettiklerinin altını çizdi.
Türk milletinin şefkat toplumu olduğunun bu afet devrinde de kendini gösterdiğini lisana getiren Yanık, “Bizim milletimiz, bu türlü vakitlerde büyük bir dayanışma toplumuna dönüşüyor. Çocuklarımızla alakalı da çok fazla dayanak talebi, muhafaza, bakım, nezaret talebi var.” diye konuştu.
Bu durumdan çok etkilendiğini aktaran Yanık, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Şu an prestijiyle arkadaşlarımızın verdiği müracaat sayısı yaklaşık 190 bin. Hasebiyle sahiden milletimize, teşekkür ediyorum, çok müteşekkirim, ancak bununla ilgili birkaç bilgiyi paylaşmamız lazım. Öncelikli olarak bizim refakatsiz çocuk, yani ailesi, ebeveyni yanında olmayan, depremzede olup da bir halde göçük altından çıkan, veya buluntu, kayıp çocukların ya da hastanelerde halihazırda tedavi altında olan çocukların takibini çok yakından yapıyoruz.
“TESPİT ETTİĞİMİZ ÇOCUKLAR VAR”
Bizim yaralanma kelam konusu değilse direkt doğruya kuruluşlarımıza aldığımız çocuklarımız var, hastanelerde takip ettiğimiz çocuklarımız var ve artık yavaş yavaş şükürler olsun ki aileleriyle eşleştirip teslim ettiğimiz çocuklarımız var. Bu manada lütfen milletimiz müsterih olsun, çok yakından, Sıhhat Bakanlığımızla, emniyet ve Bakanlığımız koordineli bir biçimde sıhhat kuruluşlarında olan çocuklarımızla ilgili kimlik bilgileri varsa sisteme kayıt edilmesi, bilinmiyorsa çok küçükse ya da kendini tabir edemeyecek durumda olan çocuklarımız varsa bunların fotoğraflarının, ayırıcı ve tanıtıcı özelliklerinin sisteme kayıt edilmesiyle takip ediyoruz.”
Bu uygulamanın nasıl yapıldığına ait de bilgi veren Yanık, bunun için TÜBİTAK’ın geliştirdiği bir yazılım programı bulunduğunu söyledi.
Bu programın Sıhhat Bakanlığı ile Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığının sistemine tanımlandığını aktaran Yanık, şunları kaydetti:
“Diyelim ki hastanede bir çocuğumuz tedavi altında. Çabucak ilgili sıhhat kuruluşu, o çocuğun yaşı, cinsiyeti, ayırıcı özelliklerini belirtiyor ve fotoğrafını çekiyor, sonra bunları sisteme yüklüyor. Sonra, diyelim ki bizim elimizde de bir kayıp ihbarı var ve o eşkale uyuyor. Çabucak eşleştirmesini yapıyoruz ve ailelere ‘Bu fotoğraf mı?’ diyoruz. Evet ya da hayır. Kimlik biliniyorsa esasen takibi yapmak daha kolay oluyor.
Bu manada telefon numaralarımızı bir defa daha paylaşmak istiyorum. Refakatçisi olmayan çocukların bildirimiyle alakalı Bakanlığımızın 0501 730 10 50’den başlayan ve sonu 60’a kadar devam eden 10 başka çizgimiz var. Bu hatta gelen ihbarları kaydediyoruz. Bu, bir ihbar kayıt havuzu oluşturuyor. Başka tarafta da buluntu, hastanelerde ya da bizim kurumlarımızda olan çocuklarla eşleştirmelerini bu biçimde takip ediyoruz.”
“ÇOCUKLARIMIZIN NEZARETİNİ SAĞLIYORUZ”
Bu süreçlerin büyük bir titizlikle yapıldığını vurgulayan Yanık, çocukların bir kısmını ailelerine teslim ettiklerini söyledi. Yanık, öteki çocukların da kimlik ve ailelerinin tespiti noktasında çalışmaların yürütüldüğü aktardı. Bu noktada birkaç basamakta hizmet verildiğini anlatan Yanık, “Bunlardan biri, çocuğun ailesi, yakınları varsa öncelikli olarak depremzede çocuğumuzu kendi ailesi yahut yakınlarına teslim etmeyi önceliyoruz. Ailesi yoksa ya da yakınlarının halihazırda teslim edilebilir durumları yoksa kuruluşlarımızda çocuklarımızın nezaretini sağlıyoruz.” dedi.
Yanık, bir öbür hususun ise hami ailelik için takviye müracaatları olduğunu lisana getirerek, şu bilgileri verdi:
“Bizi çok etkileyen dayanak müracaatları var, lakin şu anda depremzede çocuklarımızı, bu akut başvuran, hami aile olmak isteyen veyahut dönemsel olarak çocuklarımıza bakmak isteyen ailelerimize veremiyoruz. Neden, bunu bilhassa açıklamak isterim. Zira, bu çocuklar travmatize olmuş çocuklar. Münasebetiyle şayet kendi aile yakınlarının, tanıdıklarının, alışık oldukları ortamın içinde olmayacaklarsa tercihimiz çocuklarımızın bizim uzman çalışanımızla birlikte olması tarafında.
Koruyucu ailelik değerli bir süreç ve gözetici aile olmak isteyen bireylerin de aşikâr bir izleme kıymetlendirme devirleri var. Münasebetiyle, zelzelenin akabindeki müracaatları, izleme kıymetlendirme yapmadan, ne kadar güzel niyetli ve istekli olurlarsa olsunlar çocuklarımızı teslim etmemiz mümkün değil. Bu hususta milletimizin bizi anlayışla karşılamasını bilhassa istirham ediyorum, zira çocuklarımız değerli. Münasebetiyle çocuklarımızı kime teslim edeceğimizi bilmemiz lazım. O yüzden, halihazırda kollayıcı ailelik için müracaat etmiş, kıymetlendirme devrini tamamlamış ve kollayıcı ailelik için bizim kurumlarımızın uzman çalışanımız tarafından onaylanmış, kabul görmüş ailelerimizi, gözetici ailelik sürecinde değerlendireceğiz. Bunun dışında, şayet bu devirde müracaat edip de kalıcı olarak gözetici aile olmaya istekli olan ve bu iradesini devam ettiren vatandaşlarımızı, büyük memnuniyetle kollayıcı aile olarak izleme değerlendirmeye alırız ve onlara da daha sonra gözetici ailelik imkanı sağlarız. Onun dışında bir uygulama, yanlışsız da değil, uygun da değil.”
“78 ÇOCUK AİLELERİNE TESLİM EDİLDİ”
Yanık, evlat edindirme kararlarının da mahkeme tarafından verildiğini hatırlatarak, “Bu yasal olarak da mümkün değil. Bu çocukların ailelerinin tespitine ait süreç devam ettiğinden, evlat edindirme üzere hukukî bir sürecin yapılması esasen mümkün değil.” dedi.
Aileleri ile kavuşan çocuklara ait de bilgi veren Yanık, “Bizim sistemimize 526 çocuğumuz kayda girmiş. Bunlardan 78’ini ailelerine teslim etmişiz, 335 çocuğumuz hastanelerde takip ediliyor, 113 çocuğumuz da bizim kurum bakımımızda. Takip edilen çocuklardan 303’ünün kimliği biliniyor, hasebiyle süreç içinde aileleri varsa teslim edilecek yoksa kurum bakımında devam edecekler. Kimliği bilinmeyen 223 çocuğumuz var. Bu çocuklarımızın da kimliğini ve ailelerini tespit ettikten sonra inşallah onları da varsa ailelerine verecek yoksa kurum bakımımıza alacağız.” diye konuştu.
Bakan Yanık, kayıp, refakatsiz çocuk ihbarı yapmak isteyenlerin ya da etraflarında ulaşamadıkları çocukları olan bireylerin öncelikle Bakanlığın ilgili ünitelerine başvurmalarını istedi.
“İHTİYAÇ NOKTASINDA BİR DAVETİMİZ OLMADI”
Bunun olmaması halinde ihbar sınırlarının aranması gerektiğinin altını çizen Yanık, şunları kaydetti:
“Böyle afet devirlerinde her mecranın kullanılması isteniyor. Toplumsal medya da bu manada haberleşme ve bilgi, paylaşım için kıymetli bir alan olarak kullanılıyor, lakin bazen toplumsal medyada bazen farklı bilgiler, bazen dezenformasyon, palavra, yanlış bilgiler dolaşabiliyor. Bu hepimizi üzen, huzursuz eden haberlere dönüşebiliyor. O nedenle bizim Bakanlığımıza ya da hastanelere, Sıhhat Bakanlığının kuruluşlarına başvurulabilir. Zati ortak data tabanını kullanıyoruz. Zira, çocuklarımızı tespit etmek, bakımımızda ya da tedavi altındaki çocuklarsa, onları ailelerine ulaştırma imkanına sahibiz. Bu nedenle, kamu kurum ve kuruluşlarının mecralarının kullanılmasını istirham ediyorum.”
Yanık, kimi vakit bebeklere anne sütü ya da çocukların farklı gereksinimlerinin bulunduğuna yönelik savların sorulması üzerine, “Bizim Bakanlığımızın da Sıhhat Bakanlığının da bebek ve çocuklarımızla alakalı hiçbir gereksinim noktasında davetimiz olmadı. Şükürler olsun ki, şu anda bu türlü bir muhtaçlığımız yok.” dedi.
Çocukların her türlü bakım ve destekleme muhtaçlığının karşılandığını vurgulayan Yanık, “Zaman vakit gönüllülerin yardım etmek için organize oldukları, haberleşme ağı kurdukları durumlar oluyor. Bu haberleşme ağları, bir vakit sonra Bakanlığın buna gereksinimi varmışa dönüyor. Bunlar gerçek değil. şimdi çok küçük olan 0-1 yaş kümesi çocuklar için bile anne sütü alma ya da bakım evresi, farklı bir tıbbi bilgiyi gerektiriyor. O yüzden Sıhhat Bakanlığımızın bu istikamette bir rastgele bir talebi, duyurusu olmadan harekete geçmek çok gerçek değil. Bugüne kadar da kurum ve kuruluşlar olarak bu istikamette bir davette bulunmadık.”