Avustralya, Kudüs’ü İsrail’in başşehri olarak tanıma kararını geri aldı. Filistin İdaresi karardan şad. İsrail’den yapılan açıklamada ise “Karardan ötürü derin hayal kırıklığı yaşıyoruz” denildi.
Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong, dört yıl evvel eski Başbakan Scott Morrison periyoduna alınan kararın barışı baltaladığını ve Avustralya’yı başka ülkelerden ayrıştırdığını söyledi.
Bakan Wong, İsrail için dostluklarının “sarsılmazlığına” vurgu yaptı ve Avustralya’nın büyükelçiliğinin Tel Aviv’de kalacağını belirtti.
Kudüs’ün statüsü, İsrail ile Filistin ortasındaki en tartışmalı mevzulardan biri.
İsrail Başbakanı Yair Lapid ise Avustralya’da bu kararın “medyadaki yanlış bir habere telâşlı bir cevap olarak” alındığını söyledi ve “Avustralya hükümetinin başka sorunları daha önemli ve profesyonelce yönetmesini” umduklarını belirtti.
İsrail Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, “Kudüs, İsrail’in ebedi modülü ve başşehridir ve bunu hiçbir şey değiştiremez.” tabirleri kullanıldı.
Eski ABD Lideri Donald Trump, Amerikan dış siyaseti açısından radikal bir adımla, 2017’de Kudüs’ü İsrail’in başşehri olarak tanımıştı.
Uluslararası çapta eleştirilen kararın akabinde ABD Büyükelçiliği Mayıs 2018’de Tel Aviv’den Kudüs’e taşınmıştı.
Bundan aylar sonra, Avustralya’nın o zamanki Başbakanı Scott Morrison, benzeri bir karar açıklamıştı.
Morrison, Avustralya’nın Batı Kudüs’ü başşehir olarak çabucak tanıyacağını lakin bir barış muahedesi sağlanana kadar büyükelçiliğini Tel Aviv’de kalacağını belirtmişti.
Morrison, bu yıl Mayıs ayında yapılan seçimleri kaybetmişti.
Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong, eski hükümetin Avustralya’daki seçimler öncesinde Yahudi seçmenleri kazanmak için aldığı kararı “iki yüzlü bir oyun” olarak nitelendirdi ve şunları söyledi:
“Morrison’ın siyaset oyunlarının Avustralya açısından taraf değişikliğiyle sonuçlanmasından ve bu değişikliklerin Avustralya toplumunda bu mevzuyu derinden önemseyen birçok beşerde yarattığı ezadan ötürü üzgünüm” dedi.
Bakan, Kudüs’ün statüsü konusunda, ülkesinin daha evvelki tavrına döndüğünü teyit etti. Buna nazaran Kudüs’ün statüsü İsrail ile Filistin halkı ortasındaki barış müzakerelerinin bir kesimi olarak ele alınması gereken bir soru.
Truss ve Lapid Eylül ayında görüşmüştü
İngiltere, İsrail Büyükelçiliği’ni Kudüs’e taşımayı düşünüyor
Öte yandan İngiltere de İsrail Büyükelçiliği’ni Kudüs’e taşımayı düşünüyor.
Geçen ay İsrail Başbakanı Yair Lapid ile görüşen İngiltere Başbakanı Liz Truss’ın İngiltere Büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınmasını değerlendirdiği belirtilmişti.
Filistinliler, İngiltere’nin bu teklifini “uluslararası hukukun açık ihlali” olarak nitelendirmişti.
Kudüs’te ABD dışında Honduras, Guatemala ve Kosova’nın büyükelçilikleri var.
İsrail Kudüs’ü “ebedi ve bölünmemiş” başşehri olarak görüyoır. Filistinliler ise 1967’deki 6 Gün Savaşı’nda İsrail tarafından işgal edilen Doğu Kudüs’ü gelecekteki devletlerinin başşehri olarak nitelendiriyor.
Kudüs’ün statüsü, İsrail-Filistin çatışmasının merkezindeki bir mevzu.
İsrail’in Kudüs üzerindeki egemenliği hiçbir vakit memleketler arası olarak tanınmadı ve 1993 İsrail-Filistin barış mutabakatlarına nazaran, Kudüs’ün son statüsünün barış görüşmelerinin sonraki basamaklarında tartışılması gerekiyor.