Almanya’da ‘trafik ışığı’ federal koalisyon hükümetini oluşturan partilerden Yeşiller, geçtiğimiz hafta bir dizi üst seviye istifa ile sarsıldı. Önce parti eş liderleri Ricarda Lang ve Omid Nouripour’la birlikte tüm parti idaresi vazifelerinden istifa etti, sonrasında gençlik örgütü idaresi hem misyonlarını hem de partiyi bırakma kararı aldı. Partinin Brandenburg’da yapılan seçimlerde eyalet meclisinin dışında kalması bu istifalara giden yolda değerli bir etken olurken, koalisyonun öteki iki üyesi Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Hür Demokrat Parti’nin (FDP) de bundan feyz alması gerektiğine işaret eden yorumlar basına yansıdı.
İsrail’in geçtiğimiz hafta Lübnan’a başlattığı ‘Hizbullah’a yönelik’ hava taarruzlarında 1000’i aşkın kişi hayatını kaybetti. İsrail, 27 Eylül Cuma günü başşehir Beyrut’a düzenlediği hava ataklarında Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ı da öldürdü. Orta Doğu’da bilhassa İsrail-Hizbullah çizgisinde tırmanan tansiyonun ele alındığı Almanya basınında, daha fazla savaşın barış getirmeyeceği yorumu yapıldı, İsrail’in bir yıla yakın vakittir hücumlarını sürdürdüğü Gazze’deki kusurlarını artık de Lübnan’da yaptığına dikkat çekildi.
Brandenburg’daki seçim akşamı kamu yayıncısı ARD’ye bağlı Das Erste kanalında yayınlanan bir programda sunucunun yaptığı ‘küçük Türk’ gafının basına yansımalarından, kara hudutlarında uygulanmaya başlanan denetimler konusunda devam eden tartışmalara geçtiğimiz hafta Almanya basınına yansıyanlardan öne çıkan kimileri şöyleydi…
‘YEŞİLLER BİR ZAMANIN RUHU PARTİSİ VE BU RUH DEĞİŞTİ’
Yeşiller, her ne kadar istifa kararlarıyla gündeme gelmiş olsa da partiye ait tartışmalar öncesinde de devam ediyordu. Lang ve Nouripour’un istifa açıklamasından bir gün evvel Welt TV canlı yayınına bağlanan partinin eski siyasetçilerinden Antje Hermenau, Yeşiller’in son anketlerde neden tek haneli oranlara gerilemiş olabileceğine ait soruya, “Yeşiller bir ‘zamanın ruhu’ partisi ve vaktin ruhu değişti. Bu da elbette şu manaya geliyor: Vaktin ruhu baş aşağı gittiğinde Yeşiller de baş aşağı gidiyor” cevabını verdi. Yeşiller’in bundan sonra neyi farklı yapması gerektiği sorusunu da cevaplayan Hermenau, partinin artık hiçbir şeyi farklı yapamayacağını zira yanlış istikamete gidip kendisini çıkmaza soktuğunu ve buradan çıkmasının mümkün görünmediğini anlattı. “Yeşiller, kendini 80’lerdeki eski amaçlara adamış durumda; aslında şu anda Almanya’daki en geri parti” diyen siyasetçi, Yeşiller içinde 180 derecelik bir değişimi kimin sağlayabileceği konusunda da kuşkularının olduğuna işaret ederek bunun mümkün görünmediğini söyledi. (24 Eylül)
‘YEŞİLLER SEÇMENLERİN BİLDİRİSİNİ ANLADI, SIRA SPD VE FDP’DE’
Yeşiller’deki idare değişikliğinin yalnızca Brandenburg’da değil, öteki iki doğu eyaleti Saksonya ve Thüringen’de yapılan seçimlerde yaşanan hezimetin de bir sonucu olduğuna işaret eden gazeteci Ralf Neukirch ise Der Spiegel haftalık siyaset mecmuasında kaleme aldığı başyazıda, “Yeşiller önderlerini değiştirerek seçmenlerin bildirisini anladığını gösteriyor. SPD ve FDP de misal bir şey yapmalı” değerlendirmesinde bulundu. Neukirch, federal koalisyon partilerine ait şu müşahedeleri paylaştı: “Yeşiller’in Thüringen, Saksonya ve Brandenburg’daki eyalet seçimlerinde feci bir performans göstermelerinin akabinde tüm başkan takımını değiştiriyor olması güzele işaret. Demokrasi, vatandaşlar kendilerine bir şey söylediğinde partilerin buna karşılık vermesine dayanır. Trafik ışığı koalisyonundaki partiler ise şu ana kadar seçmenlerin gönderdiği her bildirisi görmezden gelmiş durumdaydı. Fakat bu, koalisyonun prestijini güzelleştirmeye yetmeyecektir. Bunu yalnızca bir koalisyon ortağının yapması da kâfi olmayacaktır. SPD ve FDP, sinyalleri daha fazla göz gerisi edemez. Fakat her iki partinin stratejisi tam olarak bu türlü devam etmekmiş üzere görünüyor.” (26 Eylül)
‘AKŞAM SAAT 10’DA KÜÇÜK TÜRK’ÜMDEN YİYECEK BİR ŞEYLER ALABİLİYORUM’
22 Eylül Pazar akşamı, Türkiye’dekine misal formda Almanya televizyonlarında da özel seçim yayınları vardı. Kamu yayıncısı ARD’ye bağlı Das Erste kanalındaki seçim yayınında ülkedeki Türkler hakkında sarf edilen bir kelam – ya da yapılan bir gaf – ise dikkat çekti. ARD moderatörlerinden Sascha Hingst, Brandenburg’daki seçimi ufak bir farkla SPD’nin ardında ikinci sırada tamamlayan faşist Almanya için Alternatif’in (AfD) onursal başkanı Alexander Gauland ile yaptığı röportajda, konuğunun göçmen ve yabancı tersi görüşlerine atıfla şöyle konuştu: “Sürekli ülkenin çok değiştiğinden ve bunun hoşunuza gitmediğinden bahsediyorsunuz. Evet; bıçaklı akınlar ve toplu cinsel akınlar üzere kimi şeylerin değiştiği, gözümüzün üzerinde olması gereken bahisler var. Fakat, başka yandan, değişen öbür şeyler de var. Örneğin, korona aşısıyla (Uğur) Şahin’i düşünün ya da kusursuz fikirleri olan ve buraya göç etmiş bilimsel açıdan mükemmel insanlarımız var.” Gauland, bu yorumları sessizce dinlerken, moderatör kelamlarını şöyle sürdürdü: “Köşedeki küçük dükkanıma gidip alışveriş yapmak istediğimde akşam saat 10’da küçük Türk’ümden yiyecek bir şeyler satın alabiliyorum. Bu, benim için daha evvel bu türlü değildi. Yani; demek istediğim şu: Masaya her seviyede bir şeyler getiriyorlar. O vakit neden daima olumsuz olana bakılıyor?”
Hingst, Türklere ait yorumunda Almancada hem ‘küçük’ hem ‘kısa’ manasına gelebilecek ‘klein’ sözünü kullanmıştı. Programa ait izlenimlerini paylaşan gazeteci Sophie-Marie Schulz da “Sascha Hingst bir yandan büyük bilimsel başarılardan bahsederken öbür yandan atıştırmalık satın aldığı küçük Türklerden kelam etti. Alexander Gauland ise sohbet sırasında moderatörün açıklamasıyla ilgili ayrıntılara girmedi” diye yazdı. (Berliner Zeitung, 23 Eylül)
‘SORUN, HÜKÜMETİN GERÇEKÇİ OLMAYAN BEKLENTİLER YARATMASI’
Almanya’nın kara sonlarında denetimlere başlaması iki haftayı geride bırakmış olsa da bu kararın beraberinde getirdiği tartışmalar sürüyor. Gazeteci Frederik Eikmanns, Die Tageszeitung (taz) gazetesi için kaleme aldığı “Sınır denetimleri neredeyse hiç tesirli olmadı: Demokrasi için âlâ değil” başlıklı yazısında, mevzuyla ilgili olarak, “Sınır denetimleri tesirli olmuyor; bu, yeni bir durum değil. Temel sorun, hükümetin gerçekçi olmayan beklentiler yaratmış olması” yorumunda bulundu. Eikmanns, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Fakat bu beklentiler hayal kırıklığı ile sonuçlanmaya mahkum zira açıklanan tedbirler ya hiç ya da daha evvel işaret edildiği üzere uygulanabilir değil. Buradaki durum şu: Almanya’nın hudutları büsbütün kapatılamaz. Federal polisin kaynakları kısıtlı. Almanya, Avrupa Birliği (AB) maddelerine tabi ve aslında öteki bir devlet sorumlu olsa dahi sığınma başvurusu yapmak isteyen mültecilerin ülkeye girmesine müsaade vermek zorunda. Sağcı hisleri körükledikten sonra bu türlü bir siyaset hayal kırıklığına yol açmaya mahkum. Bunun demokrasi için düzgüne işaret olmadığını görmek için ise siyaset bilimci olmaya gerek yok.” (26 Eylül)
‘DAHA FAZLA SAVAŞ BARIŞ GETİRMEZ’
İsrail’in Lübnan’a son bir haftadır devam eden hava taarruzları ve Hizbullah’la tırmanan tansiyon, Almanya basınında da geniş yer buldu. Gazeteci Judith Poppe, “Daha fazla savaş barış getirmez” başlıklı yazısında, bölgedeki durum hakkında genel bir kıymetlendirme sunduktan sonra, “Ancak tüm bunları söyledikten sonra şu sorunun da sorulması gerekiyor: İsrail ordusunun Lübnan’daki bombardımanları ülkenin kuzeyinde yaşayan İsraillilere nitekim barış getirir mi? Orası kuşkulu. (İsrail Başbakanı Benjamin) Netanyahu’nun iktidarda kalmak ve İsrail toplumunun kimi bölümlerinden puan kazanabilmek için ülkesini büyüyen bir savaşa sürüklüyor olması ise daha mümkün görünüyor” müşahedesini paylaştı. Netanyahu’nun Hizbullah’la karşılıklı taarruzlar münasebetiyle Lübnan sonundan tahliye edilen İsraillilerin konutlarına dönmesini mümkün kılmayı ‘savaşın amacı’ olarak açıkladığının hatırlatıldığı yazıda, “Peki, İsrail, düzenlediği bombardımanlarda ortalarında pek çok Hizbullah savaşçısı olsa da tıpkı vakitte siviller ve çocuklar da dahil olmak üzere yüzlerce Lübnanlıyı öldürürken bu sahiden mümkün mü? Lübnanlılar bu halde hakikaten Hizbullah’tan yüz çevirir mi?” diye soruldu. Poppe, yazısına şu sözlerle son verdi: “Lübnan’da bir savaş, İsrail’e barış getirmez. Diplomatik bir tahlil bulmak da güç olacaktır. Ancak bunun alternatifi yok. Zira bu türlü bir tahlilin olmaması halinde İsrail’in savaş sonrası güvenlik durumunun bugünkü üzere olacağından kuşku ediliyor. Tek fark ise İsrail ve Lübnan’ın binlerce mevtin daha yasını tutmak zorunda kalması olacak.” (taz, 24 Eylül)
‘İSRAİL, GAZZE’DEKİ KUSURUNUN BİREBİRİNİ LÜBNAN’DA DA YAPIYOR’
Der Spiegel dergisinden Christoph Reuter de İsrail-Hizbullah çatışmasını ele aldığı “İsrail, Gazze’deki yanlışının birebirini Lübnan’da da yapıyor” başlıklı yazısında, “İsrail’in Hizbullah milislerine taarruzları şu ana kadar askeri açıdan başarılı. Uzun vadede ise ülkenin güvenliğini artırmaktan çok tehlikeye atıyorlar” değerlendirmesinde bulundu. Lübnan’da arka arda patlatılan davet aygıtları ve telsizlerin de hatırlatıldığı yazıda, şu müşahedelere yer verildi: “Sanki öldürme konusundaki teknik mükemmellikleri, İsrailli önderleri sistemdeki kusura karşı kör ediyor: Komşularınızı bombalayıp onlardan ortaklar yaratamazsınız. Her bir lideri, savaşçıları öldürebilir, şehirleri bombalayabilir, köyleri yakabilirsiniz. Ancak hayatta kalanları bu biçimde kazanamazsınız. Onlar düşmanlarınız olarak kalırlar. Konutları ne kadar yıkıcı bir formda yerle bir olur, tarlaları yakılır ve hayatları mahvedilirse o kadar kinlenirler.” Lübnan’da olduğu üzere Filistinliler ortasında da İsrail taarruzlarından kurtulup yıllar sonra uğraşa katılanlar olduğuna dikkat çekilen yazıda, “Lübnan’ın güneyindeki beşerler, Gazze’nin tekerrüründen, biz ceza ve intikam olarak 2 milyonu aşkın insanın vatanının neredeyse büsbütün yerle bir edilmesinden korkuyor. Şu da yine yaşanıyor: İsrail, Gazze’yi yerle bir etti lakin bugüne kadar daha sonra ne olacağıyla ilgili bir plan ortaya koymadı. Savunma Bakanı Yoav Gallant, Lübnan’ı ‘bombalayarak taş zamanına geri döndürme’ tehdidinde bulundu. Pekala ya sonra?” sorusu da yöneltildi. Reuter, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Hizbullah’ı sevmek için hiçbir sebep yok. Lakin evvelki savaşların dehşetini hatırlayan pek çok Lübnanlı, savaş uçaklarına yıllardır Beyrut üzerinde alçak uçuş yaptırarak daima bir güç gösterisi halinde olan İsrail’i sevmek için de hiçbir sebep görmüyor.” (25 Eylül)
