Çakırözer, raporla ilgili değerlendirmesinde, “İktidar, seçimler yaklaştıkça devayı daha fazla baskıda, daha fazla cezalandırmada buluyor. Sarayın sopası haline dönüşen Basın İlan Kurumu (BİK) ve RTÜK, gerçekleri yazan gazeteleri, televizyon kanallarını cezalandırmaktan vazgeçmiyor. Haber takibi yapan gazetecilere yönelik engelleme, gözaltı, soruşturmalar artıyor” dedi.
Mesleği gazetecilik olan Utku Çakırözer, ‘Ağustos Ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nu bugün açıkladı. Raporda, basın ve tabir özgürlüğü alanındaki ihlaller şöyle sıralandı:
“TUTUKLAMA, GÖZALTI, SORUŞTURMA”
– “Gazeteciler Zeynep Kuray ve Diren Yurtsever gözaltına alındı, Mehmet Gündem tutuklandı.
– Gazeteci-yazar Yavuz Selim Demirağ hakkında ise kitap fuarındaki konuşması münasebet gösterilerek soruşturma başlatıldı.
– BirGün Yayın Koordinatörü İbrahim Varlı hakkında Twitter paylaşımı nedeniyle CİMER şikayeti üzerine soruşturma açıldı.
– Çekmeköy Kışlası’ndaki ağaç kıyımını görüntüleyen ve CHP Genel Lider Yardımcısı Ali Öztunç’un basın açıklamasını takip eden BirGün muhabiri İsmail Arı, özel güvenlik kümesinin saldırısına uğradı.
– Beykoz Tokatköy Mahallesi’nde kentsel dönüşüm projesi kapsamında yapılan yıkım sürecinde mahalle halkı ile güvenlik güçleri ortasında yaşanan gerginliği takip eden KRT takımına polis müdahale etti.
– Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol’u tehdit eden kişi, toplumsal medya üzerinden de gazeteciler Zafer Arapkirli ve Ayşenur Arslan’ı tehdit etti.
– Yaklaşık 20 yıldır Türkiye haberleri yapan Yunanistanlı gazeteci Evangelos Areteos, hudut dışı edildi.
– Gazeteciler ve basın kuruluşlarını gaye alan açıklamalar, ağustos ayında da devam etti. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Yediiklim Yayınevi’nin tanıtım afişinde kullanılan fotoğrafı haber yapan BirGün gazetesini ve TELE 1’i amaç aldı.
– Ferdî Bilgileri Müdafaa Şurası, AKP İstanbul Milletvekili Ravza Kavakçı hakkındaki haberler ile ilgili Cumhuriyet gazetesine 30 bin lira idari para cezası verdi.
– Radyo ve Televizyon Üst Heyeti; Halk TV, Haber Türk, TELE1 ve Netflix’e ceza verdi. TELE 1’in, tabip Ekrem Karakaya’nın öldürülmesine ait yaptığı yayın nedeniyle cezalandırılması dikkat çekti.
– Basın İlan Kurumu’nun Cumhuriyet, Birgün, Sözcü ve Üniversal gazetelerine verdiği ilan kesme cezaları hakkında mart ayında ‘basın ve söz özgürlüğünün ihlal edildiğine’ hükmeden Anayasa Mahkemesi kararının münasebeti 10 Ağustos’ta yayınlandı. İhlallerin yapısal bir problemden kaynaklandığını belirten mahkeme, Meclis’ten düzenleme istedi.
– AYM’nin ‘pilot kararı’na karşın Basın İlan Kurumu, gazeteleri cezalandırmaktan vazgeçmedi. Üç yıla yakın müddettir Üniversal gazetesine resmi ilan ve reklam yayını durdurma cezası uygulayan BİK, gazetenin ilan hakkını büsbütün iptal etti.
– Ağustos ayında dikkat çeken bir öteki gelişme ise İrtibat Başkanlığı bünyesinde kurulan ‘Dezenformasyonla Uğraş Merkezi’ oldu. Geçtiğimiz nisan ayında ‘dezenformasyonla mücadele’ gerekçesiyle Meclis’e sunulan; lakin muhalefetin, gazetecilerin, meslek odalarının daha fazla sansüre neden olacağı için reaksiyon gösterdiği yasa Meclis’ten geçmeden bu merkezin kurulması reaksiyonlara neden oldu.
– İktidar vekilleri ile yöneticilerine yönelik ‘yolsuzluk ve usulsüzlük tezlerine ait haberlere’ getirilen erişim mahzurları, ağustos ayına damgasını vurdu. Uydurma mahkeme kararlarıyla erişim manisi getirilen haberlere ait habere de erişim mahzuru getirildi. Aktif Haber, Yeni Demokrasi, Komun Mecmua ve Kızıl Bayrak ile Söz Özgürlüğü Derneği web sitesindeki içerikler ağustos ayında da erişime engellendi.
“SARAY’IN SOPASI HALİNE DÖNÜŞEN BİK VE RTÜK, GERÇEKLERİ YAZAN GAZETELERİ, TELEVİZYON KANALLARINI CEZALANDIRMAKTAN VAZGEÇMİYOR”
Utku Çakırözer, raporla ilgili değerlendirmesinde, “İktidar, seçimler yaklaştıkça devayı daha fazla baskıda, daha fazla cezalandırmada buluyor. Sarayın sopası haline dönüşen BİK ve RTÜK, gerçekleri yazan gazeteleri, televizyon kanallarını cezalandırmaktan vazgeçmiyor. Haber takibi yapan gazetecilere yönelik engelleme, gözaltı, soruşturmalar artıyor. Gazetecilerin, meslek örgütlerinin ve muhalefetin baskısıyla ‘sansür yasası’nı Meclis’ten geçiremeyenler, Saray’da Dezenformasyonla Çaba Merkezi kuruyor. Hedef, büsbütün halkın gerçeklerden haberdar olmasının önüne geçmek” dedi.