Avrupa Birliği’nin 2024 yılı genişleme raporu ve ülkelere nazaran ek raporlar kamuoyuna açıklandı.
30 Ekim günlü raporun detaylarında, üyeliğe 34 yıl evvel başvuran Türkiye ile ilgili kısım İngilizce 96 sayfa yer alıyor ve tam üyelik için bir ışık görünmüyor.
İlk AKP hükümeti periyodunda Ankara’da gündüz vakti “AB’ye giriyoruz“ diyerek havai fişek gösterisi yapılmış, bu şovdan bir yıl sonra “AB tam üyelik süreci“ dondurulmuştu. Bu durumun devam ettiği ortaya çıktı.
GÜRCİSTAN BİLE VAR TÜRKİYE YOK!
AB Komitesi’nce kabul edilen “Genişleme Paketi“nde Arnavutluk, Bosna-Hersek, Kosova, Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan, Gürcistan, Moldova, Ukrayna ve Türkiye yer alıyor. Genişleme sürecinin performans odaklı ve her aday ülkenin ilerlemesine bağlı olduğu vurgulanırken, ülkelerin AB tam üyelik durumları sıralandı. Raporda Türkiye ile görüşmelerin askıya alındığı belirtiliyor ve ne vakit başlayacağı ise bilinmiyor.
AB raporunda ülkeler şöyle bedellendiriliyor:
TÜRKİYE: Tam üyelik başvurusu 1987. Ülke 1999’da aday ülke statüsü aldı. İştirak müzekareleri 3 Ekim 2005’te başladı lakin 2006’da askıya alındı. Kurul kararı doğrultusunda iştirak müzakereleri 2018’den beri durma noktasına geldi. Yargının bağımsızlığı, temel haklar ve hukukun üstünlüğü alanlarında önemli kaygılar devam ediyor. Bunlar, AB-Türkiye alakalarının ayrılmaz bir kesimi.
GÜRCİSTAN: Avrupa kıtasıyla hududu bile olmayan Gürcistan 3 Mart 2022’de üyelik müracaatında bulundu. 14 Aralık 2023’te aday ülke statüsü verildi. Kapsamlı seçim ıslahatı ve seçim güvenliği sağlandığı kanıtlanırsa, tam üyelik yolu açılacak.
MOLDOVA: AB üyelik başvurusunu 3 Mart 2022’de sundu. 14 Aralık 2023’te Avrupa Kurulu iştirak müzakerelerinin başlatılmasına karar verdi. Süreç problemsiz formda devam ediyor. Kurul, 2025 yılında müzakerelere başlamayı sabırsızlıkla bekliyor.
UKRAYNA: Üyelik başvurusunu 28 Şubat 2022’de sundu. 14 Aralık 2023’te Avrupa Kurulu iştirak müzakerelerini başlatma kararı aldı. Müktesebat süreci sıkıntısız ilerliyor. Kurul, 2025’te müzakerelere başlamayı bekliyor.
ARNAVUTLUK: 28 Nisan 2009’da başvurdu. Tarama süreci 2023 sonunda tamamlandı. “Temel Unsurlar” kümesi Ekim 2024’te açıldı. Komite bunu memnuniyetle karşılıyor ve AB odaklı ıslahatları hızlandırmanın değerli olduğunu düşünüyor.
BOSNA–HERSEK: 15 Şubat 2016’da başvurdu. 15 Aralık 2022’de Kurul ülkeye aday statüsü verdi. Mart 2024’te Avrupa Kurulu iştirak müzakerelerini başlatma kararı aldı. Komite, kurul tarafından kabul edilecek müzakere çerçevesini hazırlıyor.
KOSOVA: 15 Haziran 2022’de başvurdu. Ülke, AB ile ilgili ıslahatları savunmaya devam ediyor. Kosova için vize serbestisi 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girdi. Kosova, hukukun üstünlüğünü ve söz özgürlüğünü müdafaa gayretlerini yoğunlaştırmalıdır.
KARADAĞ: 15 Aralık 2008’de üyeliğe başvurdu. Kurul, 17 Aralık 2010’da aday statüsü verdi. 2024’te konferansta, Karadağ’ın hukukun üstünlüğüne ait 23. ve 24. fasılların süreksiz kriterlerini karşıladığı doğrulandı ve ek fasılların kapatılması fırsatı sunuldu.
KUZEY MAKEDONYA: 22 Mart 2004’te başvurdu. Aralık 2005’te Kurul aday statüsü verdi. İştirak müzakereleri 19 Temmuz 2022’de başladı ve AB müktesebatının altı kümesinin tümüne yönelik tarama oturumları Aralık 2023’te tamamlandı.
SIRBİSTAN: Aralık 2009’da başvurdu ve 1 Mart 2012’de aday statüsü verildi. İştirak müzakereleri 21 Ocak 2014’te başladı. Komite, Sırbistan’ın “rekabet gücü ve kapsayıcı büyüme”ye ait kriterleri karşıladığı görüşünde. Sırbistan’ın 2025’te AB üyeliğine ait ıslahatların hızlandırması bekleniyor.