Botaş 2021’de bütçe transferlerine karşın 17,9 milyar TL’lik rekor ziyan açıkladı. Kuruluşun borcu da 2021’de üçe katlanarak 151,2 milyar TL’ye ulaştı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2021 yılına ait Kamu İşletmeleri Raporu’nu açıkladı. 19 kamu iktisadi teşebbüsünün (KİT) 2021 yılı toplam net ziyanı 24,3 milyar lira olarak gerçekleşti.
Boru Sınırları ile Petrol Taşıma A.Ş., 2021 yılında 17,9 milyar TL’lik net ziyanla dikkat çekti. Bu ziyan rekor olarak kayıtlara geçti.
Doğalgaz ithalatçısı ve satıcısı Botaş’ın 2021 yılı brüt satış geliri yüzde 160,7 oranında artışla 173,4 milyar TL’ye yükselirken, satışların maliyeti yüzde 192,5 artışla 186,9 milyar TL’ye yükseldi.
2020’de 2,4 milyar TL’lik faaliyet kârına imza atan kuruluş, 2021’de 13,7 milyar TL’lik faaliyet ziyanı açıkladı. 2020’de 4,4 milyar TL olan Botaş’ın finansman masrafları, 2021’de yüzde 199 artışla 13,2 milyar TL’ye yükseldi.
2021’de Botaş, doğalgaza konutlarda yüzde 18,8, endüstride yüzde 158 oranında artırım yapmıştı. 2021 yılına 7,43 düzeyinde başlayan, yıl içinde 18,36’ya kadar yükselen ve yılı 13,35’te kapatan dolar/TL’deki artış, sübvansiyonlarla birlikte Botaş’ın ziyanının ve borçlarının katlanmasında tesirli oldu.
BORCU ÜÇE KATLANDI
Raporda, Botaş’ın borçlarındaki artış da dikkat çekti. 2020’de 54,8 milyar TL olan Botaş’ın toplam borcu, 2021’de yüzde 176’lık artışla 151,2 milyar TL’ye yükseldi.
Bu devirde Botaş’ın kısa vadeli borçları yüzde 200 artışla 90,7 milyar TL’ye yükselirken, uzun vadeli borçları 148 artışla 60,5 milyar TL oldu.
2020’de 2 bin 761 olan Botaş’ın işçi sayısı, 2022’de yüzde 4,8’lik artışla 2 bin 892’ye yükselirken, istihdam masrafı yüzde 19,7 artışla 781,6 milyon TL oldu.
BÜTÇEDEN 30,3 MİLYAR TL’LİK TRANSFER
Sermaye ve görevlendirme masrafı olarak merkezi bütçeden Botaş’a bütçe transferi 2020’de sıfır iken 2021’de 30,3 milyar TL oldu.
Muhasebat Genel Müdürlüğü bilgilerine nazaran, 2021’de Botaş’a Hazine’den 19 milyar TL’lik görevlendirme sarfiyatı, 50,3 milyar TL’lik de borç transferi yapılmıştı.
Botaş’ın 2020’de 3,3 milyar TL olan yatırım harcaması, 2021’de yüzde 41 artışla 4,6 milyar TL’ye yükseldi.
Raporda, Botaş’ın brüt satışlarının, temelde kuraklık nedeniyle doğalgazdan elektrik üreten
santrallerin talebindeki artışa bağlı olarak 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 160,7 oranında arttığı, pandemi sonrası toparlanma süreciyle ekonomik faaliyetler artışa geçmiş olup arz taraflı teknik sorunlar nedeniyle memleketler arası doğalgaz fiyatlarının kıymetli bir halde yükseldiği belirtildi.
Botaş’ın tamamını ithal ettiği doğalgaz fiyatlarında yaşanan artışlar sonucunda kuruluşun satışlarından ötürü oluşan maliyetinin 2020 yılına nazaran yüzde 192,5 artış gösterdiği, makroekonomik gelişmelere bağlı olarak, kuruluşun tüketicileri korumak ve enflasyondaki artışı sonlandırmak emeliyle katlandığı maliyetleri satış fiyatlarına yansıtamaması sonucunda 2021 yılında 17,9 milyar TL periyot ziyanı oluştuğu da raporda belirtildi.
Döviz kurlarındaki artışın, Botaş’ın maliyet artışındaki tesirine ise raporda değinilmedi.
1 YILLIK BÜTÇE YÜKÜ 179 MİLYAR TL
Hükümet artan doğalgaz ithalat maliyetlerinin bir kısmını bütçeden karşılamaya devam ederken, BOTAŞ’ın merkezi bütçeye yükü de giderek artıyor.
Merkezi bütçeden BOTAŞ’a aktarılan borç ölçüsü eylülde 18 milyar TL, ocak-eylül periyodunda 114,9 milyar TL, son 1 yılda 160 milyar TL oldu.
Geçen sene aralık ayında ‘görevlendirme gideri’ olarak aktarılan 19 milyar TL de dahil edildiğinde BOTAŞ’ın merkezi bütçe yükü 179 milyar TL’ye ulaştı.