Şimdi de hem yeni yıla girilecek olması hem de taban fiyat artırımı mazereti ile sayılar yükselmeye başladı. Emlak kesimi temsilcilerinin verdiği bilgiye nazaran son haftalarda taban fiyat artırımını bekleyen mesken sahipleri ya ilanlarını askıya aldı ya da evvelce artırım yaptı. Yeni minimum fiyat sayısının belirli olmasıyla birlikte artırım taleplerinde artış bekleniyor. Yılsonunda ve minimum fiyata artırım periyotlarında kimi mülk sahiplerinin haksız fiyat artışı yolunu seçtiğini belirten Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri (TÜGEM) Kurucu Lideri Hakan Akdoğan, “Asgari fiyat artışı mesken sahibini ilgilendiren bir durum değil. Emekçi çalıştıran, maliyeti artan bir işletme üzere davranılamaz. Yeni yıla girilecek olması da bir mana söz etmez. Mülk sahibi piyasa rayicine bakıp ona nazaran fiyatını belirlemeli” diye konuştu.
HAFTALIK DEĞİŞİYOR
İstanbul Bakırköy’de emlak ofisi sahibi Turgay Baykal, taban fiyata artış beklentisi ile şimdi yeni sayı aşikâr olmadan fiyat artışı yapıldığını söyledi. Bölgesinde 7 bin lira bandından olan kiraların 9 bin liraya çıktığını belirten Baykal, “Zaten kira sayıları son bir yılda önemli oranda arttı. Artık artırımlı sayıya yeni artırım yapılıyor. Konut sahibine istediğin sayı bölge rayicine nazaran yüksek dediğimizde kabul etmiyor, öbür emlak ofisine gidiyor. Kiralık mesken bakmaya gelenler sayıların gelirlerinin tamamı ya da 3’te 2’si kadar olduğunu söylüyor. Konutunda kiracısı olan da orta artırım yapmak istiyor” dedi. Bağcılar’da emlak ofisi sahibi Mehmet Kaya ise, bir aydır kimi mülk sahiplerinin hem kiralık hem de satılık meskenlerin fiyatını belirlemek için beklemeye geçtiğini, bugünden sonra fiyat artışı beklediklerini lisana getirdi. Kaya kiraların nasıl süratli arttığını şöyle anlattı: “Bağcılar’da yeni bir binada 2+1 daireler için 2 ay evvel 8 bin lira kira kıymeti öngördük. Konut sahibi 1 ay bekleyelim dedi. Bir hafta evvel 10 bin istediğini söyledi. Artık haftaya duruma bir daha bakalım diyor. Bugün kira piyasasında sayıları haftalık günceller hale geldik.”
EV SAHİBİ KEYFİ OLARAK ARTIŞ YAPAMAZ
Evini yeni kiraya verecek mülk sahipleri istedikleri sayısı belirliyor. Fakat kiracılı bir konutta keyfi artırım yapılması kelam konusu değil. Yeni yıl ya da minimum fiyat artışı mazereti ile orta artırım talepleri olsa da, uzmanlar bunun yasal olmadığına dikkat çekiyor. Kiraya artırım yılda bir sefer mukavele yenileme periyodunda yapılıyor. Olağan kaidelerde artış TÜFE 12 ay ortalamasına nazaran uygulanıyordu. Lakin fahiş artış sonrası kiracıları korumak için yasal sınırlama geldi. Buna nazaran konut sahibi temmuz 2023’e kadar en çok yüzde 25 artış yapabilecek. 5 yılı dolduran kiracılar için de sayının tekrar belirlenmesi için kira tespit davaları açılması mümkün. Bu davaların 2.5 yıldan evvel sonuçlanmadığını söyleyen hukukçular, tarafların uzlaşmasını tavsiye ediyor. Konut sahipleri meskeni daha yüksek fiyatla kiraya vermek için haksız tahliye yolunu da seçebiliyor. Bu hususta da uzmanlar şu kıymetli bilgiyi paylaşıyor; “Ev sahibi çoğunlukla ‘ben ya da çocuğum oturacak’ diyerek kiracısını tahliye ediyor. Şayet konut bu yolla tahliye edilirse, 3 yıl boyunca diğerine kiraya verilemez. Verilmesi durumunda eski kiracıya tazminat ödenir.”