Doğal Sit Alanları Müdafaa ve Kullanma Şartları Prensip Kararı bugünkü Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Türkiye’de doğal sit alanları ülke topraklarının yüz ölçümünün yüzde 2,5’ine denk geliyor.
Bu kapsamda, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan doğal sit alanlarını muhafazaya yönelik prensip kararında güncelleme yapıldı.
“Gelecek jenerasyonlara aktarılması gereken…”
Kesin korunacak hassas alanlara ait düzenlemelere gidilerek “Ulusal ve milletlerarası ehemmiyete sahip tıp, habitat ve ekosistemleri bünyesinde barındıran, biyolojik, jeolojik ve jeomorfolojik özellikleri açısından ekosistem hizmetlerine katkı sağlayan, insan faaliyetleri sonucu bozulma yahut tahrip olma riski yüksek olan, bitki örtüsü, topoğrafya ve siluetin korunması ve gelecek jenerasyonlara aktarılması gereken, Cumhurbaşkanı Kararı ile ilan edilen kara, su ve deniz alanları” olarak tanımlandı.
Bazı faaliyetlere müsaade verilebilecek
Karara nazaran; Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına Ait Yol ve Temellere Dair Yönetmeliğe uygun olarak faaliyetlerin niteliğine, içeriğine ve mecburilik haline ait Bölge Komiteleri tarafından yapılacak değerlendirmeler sonucunda, şartları, kapsamı ve müddeti belirlenmek kuralı ile kimi faaliyetlere müsaade verilebilecek.
Bu kapsamda yapılan düzenlemeyle kamu menfaati gereği mecburilik arz eden hallerde ve kesin korunacak hassas alan ilanından evvelki mevcut yol güzergahının kullanılması şartıyla “atık su, içme suyu, doğal gaz, elektrik ve bağlantı hattı” yapılabilecek.
Asgari seviyede bakıma müsaade verilebilecek
Ayrıca “Kesin Korunacak Hassas Alan” tescilinden evvel mevzuata uygun olarak yapılmış ve faaliyeti devam eden bir altyapı uygulaması yahut tesisi varsa mevcut uygulamaya yahut tesise ait ek bir sınır, yapı ya da gibisi yeni bir düzenleme yapılmaması şartıyla kelam konusu mevcut uygulamalara yönelik taban seviyede bakım, tamirat ve uygunlaştırma çalışmalarıyla müddet uzatımına müsaade verilebilecek.
Doğal yapıyı olumsuz etkileyecek yapılara müsaade verilmeyecek
Arazi kullanımı açısından ülke güvenliği ismine planlanan birtakım yapı ve tesisler için zarurî ya da gerekli olan faaliyetlerin bazen tamamı, bazen de bir kısmı korunan alan hudutları içinde kalabiliyor.
Bu kapsamda yapılan düzenlemeyle, ilgili yönetmeliğe uygun olarak, ulusal güvenlik için zaruret arz eden tesisler yapılabilecek. Bahse mevzu yapıların yapılabilmesi faaliyetlerin niteliğine, içeriğine ve mecburilik haline ait Bölge Kurulları tarafından yapılacak değerlendirmeye bağlı olacak, alternatifi sunulabilecek ya da doğal yapıyı olumsuz olarak etkileyebilecek yapılara müsaade verilmeyecek.
Çalışmalar ekosistem odaklı bir yaklaşımla sürdürülüyor
Bakanlık, klasik yaşamsal faaliyetlerin sürdürülebilir ve bütüncül manada devam ettirilebilmesi bakımından, ekosistem odaklı bir yaklaşımla çalışmalarını sürdürüyor.
Aynı formda klâsik dalyan balıkçılığı da lagün sistemlerinin korunmasında su giriş çıkışlarının denetimi, istilacı tiplerin bölgeye hakimiyetinin engellenmesi, su kalitesinin denetimi ve izlenmesi üzere birçok açıdan katkı sağlıyor. Kendi haline bırakılmış birçok lagün sistemi sığlaşarak, özelliğini kaybediyor ya da bataklık, sazlık haline geliyor.
Doğal istikrarın devamlılığının sağlanması amaçlanıyor
DHA’nın transferine nazaran; Yapılan düzenlemeyle, dalyan ve lagün ekosistemlerinde doğal istikrarın devamlılığının sağlanması hedefiyle ilgili kamu kurumu görüşleri doğrultusunda ve rastgele bir yapı yapılmaması koşuluyla, alanın özelliğinden kaynaklanan klâsik avcılık usulleriyle yapılan balıkçılık faaliyetlerine ve faaliyetlerin sürdürülebilirliğini sağlamak için mevcutların rehabilitasyonuna, bakım ve tamiratına müsaade verilebilecek.
Öte yandan prensip kararlarında “Nitelikli Müdafaa Alanları ve Sürdürülebilir Muhafaza ve Denetimli Kullanım Alanlarına” ait de düzenlemelere gidildi.