Arjantin Başkanı Javier Milei’nin X hesabı üzerinden dayanak verdiği “LIBRA” isimli bir kripto para ünitesi, kısa müddette önemli oranda yükseldi. Lakin Milei’nin gönderisini silmesinin akabinde büyük düşüş yaşandı. Proje, yalnızca 1 saat içinde 4,5 milyar dolarlık pazar bedeline ulaşmasına karşın, süratle bedel kaybederek çöktü.
Milei, LIBRA mem ecoin’inin güvenilirliğiyle ilgili telaşlar nedeniyle dayanağını geri çektiğini ve paylaşımını sildiğini açıkladı. Yatırımcılar da kısa müddette büyük kayıplar yaşadı.
TRUMP COIN’DE SON DURUM
ABD Başkanı Donald Trump’ın sosyal medya hesaplarından TRUMP ismiyle 18 Ocak’ta yeni bir “meme coin” çıkarıldığı duyuruldu. 24 saat içerisinde kıymeti yüzde 92,5 artarak 12,5 dolara ulaşan TRUMP isimli göğüs coin’in piyasa bedeli yaklaşık 2,5 milyar dolar düzeylerine geldi.
Ancak TRUMP “meme coin” sonrasında düşüşe geçti. 19 Ocak’ta 73,94 düzeylerine yükselen, 4,25 milyar dolar piyasa kıymetine ulaşan coin, şu sıralar 18 dolara kadar düştü. Piyasa bedeli ise 3,7 milyar dolar düzeylerinde.
“MILEI’NİN KİMLİĞİ KULLANILARAK…”
Konuyla ilgili Karar gazetesi müellifi Anadolu Aydınlı, “Milei Libra Token skandalı: Politik kripto dolandırıcılıklarının karanlık yüzünü ortaya çıkaran 107 milyon dolarlık vurgun” başlıklı yazısında, bu durumu, “Milei’nin mevcut sistem aykırısı ve özgür piyasa yanlısı kimliği kullanılarak, onun ekonomik ideolojisinin yeni bir merkeziyetsiz para ünitesiyle örtüştüğü izlenimi yaratıldı” halinde tanım etti.
“MODEL DAİMA AYNI”
Aydınlı, bunun birinci olmadığını hatırlatarak, “Bu öyküyü daha evvel de gördük. TrumpCoin skandalını hatırlıyor musunuz? Ya PutinCoin’i yahut kısa müddetli ‘Biden Bucks’ çılgınlığını? Dolandırıcılar, tekraren politik kişilikleri -çoğu vakit onların haberi bile olmadan- kendi projelerine geçersiz bir meşruiyet kazandırmak için kullanıyor. Model daima birebir: ünlü bir ismi düzmece bir token’a iliştir, toplumsal medyada heyecan yarat ve küçük yatırımcıların endişeyle kaçırma tasasından (FOMO) yararlanarak yatırım yapmalarını sağla. Para akışı tepeye ulaştığında ise geliştiriciler ortadan kaybolur ve yatırımcılar bedelsiz token’larla baş başa kalır” dedi.
“KRİPTOYU NASIL CİDDİYE ALABİLİRLER”
Bunun süregelen bir durum olduğunun altını çizen Aydınlı, “Sektör, Bitcoin’in El Salvador’da benimsenmesi, BlackRock’un Bitcoin ETF başvurusu yahut PayPal’in kendi stablecoin’ini çıkarması üzere adımlarla meşruiyet kazanmaya çalışıyor. Fakat her yeni büyük dolandırıcılık hadisesi, ana akım benimsenmeyi yıllarca geriye götürüyor. Düzenleyiciler, birkaç ayda bir milyonlarca dolarlık yeni bir dolandırıcılık ortaya çıktığında kriptoyu nasıl ciddiye alabilir?” tabirlerini kullandı.
NE YAPMALI
Merkeziyetsizliğin, kriptonun en büyük gücü olarak görülse de tıpkı vakitte en büyük zayıflığı hâline geldiğini belirten Aydınlı, tahlil teklifleri olarak şunları sıraladı:
Daha Güçlü Hukuksal Yaptırımlar: Dolandırıcılar cezasız kalmamalı. Yetkililer, kripto cürümlerini tıpkı klâsik finans dolandırıcılıkları üzere öncelikli olarak ele almalı.
Daha Şuurlu Yatırımcılar: Küçük yatırımcılar, ünlülerin ve siyasetçilerin desteklediği argüman edilen projelere körü körüne güvenmeyi bırakmalı. Resmî bir devlet açıklaması yahut doğrulanabilir bir kaynak yoksa, bunun bir dolandırıcılık olduğunu varsaymalılar.
Şeffaf Borsalar: Yeni token’leri listeleyen kripto platformları, açık dolandırıcılıklara karşı daha sıkı inceleme sistemleri oluşturmalı.