Seray Şahinler – Macar-Türk ilgilerinin 100. yılının kutlandığı 2024’ün sonuna yaklaşırken, iki ülke için yeni projeler gelmeye devam ediyor. Hem Türkiye’de hem Macaristan’da bilhassa kültürel etkinlikler çok bereketli geçti. 2024 Macar-Türk Kültür Yılı’nın yeni standı “Ateşin Sanatı” ise geçtiğimiz hafta sanatseverlerle buluştu. Türk ve İslam Yapıtları Müzesi’nde ziyarete açılan stantta Macar cam ve seramik sanatındaki Türk tesirleri yansıtılıyor.
Macar Hun İmparatorluğu’nun köklerine yanlışsız gidildiğinde iki kültür ortasındaki tesirin izleri belirginleşiyor. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan süreçte de Macarlar ve Türkler ortasındaki bağlantılar aktif formda sürmüş. Türk sanatından farklı yansımalar da bu sürece paralel olarak Macaristan’daki somut kültür üzerinde izler bırakmış. “Ateşin Sanatı” standı bu etkileşimi eksenine alarak iki ülke ortasındaki kültürel alışverişi görünür kılıyor. Macaristan’ın dünyaca ünlü Herendi ve Zsolnay porselen fabrikaları, Mór Wosinsky Müzesi, Bohus-Lugossy Vakfı ve Memleketler arası Seramik Stüdyosu üzere itibarlı koleksiyonlardan derlenen yapıtlarda Macar ve Türk cam ve seramik sanatının ortak kökleri ve yüzyıllar boyunca her iki kültürün ustalarına ilham veren etkileşimi yansıtılıyor. Stantta Roma periyodundan Rönesans’a, oradan 19. YY’a kadar cam ve seramik sanatının ortak tarihi kökleri de iki kültürün perspektifinden incelenebilir.
Diyolağa katkı
Sergide yer alan seramik vazolar, cam panolar, çağdaş dizaynlar, çömlek eserler 1900’lerin başından 2024’e uzanıyor. “Ateşin Sanatı” bu istikametiyle iki halkı, seramik ve cam sanatı ortasındaki bağa 21. YY’dan bakarak tarihî geçmişle birlikte çağdaş seramik ile cam sanatının geleceği üzerine de düşündürüyor.
Kimi motifler Türkiye’nin cam ve seramik hafızasıyla hayli emsal. Bu coğrafyaya ilişkin dizaynlar, kolay seramik kapların yanı sıra halk sanatında motifleri hâlâ mevcut olan varlıklı bezemeli kaplarda da görülebiliyor. Stant böylelikle, sanat ve zanaat alanında iki kültür ortasındaki münasebetin tarihine de yeni bir bakış getirerek diyaloğa katkı sunuyor.
Sergi, Bohus-Lugossy Vakfı ve Çağdaş Seramik Sanatı Vakfı tarafından, Liszt Enstitüsü – Macar Kültür Merkezi ile iki ülkenin diplomatik dayanağıyla gerçekleşen stant 18 Aralık tarihine kadar ziyaret edilebilir.